تالاب انزلی
تالاب انزلی
تالاب انزلی گیلان منحصر به فردترین تالاب کشور است که 20 هزار هکتار وسعت دارد و هر ساله دستههای زیادی از پرندگان مهاجر از کشورهای شمالی ایران به اینجا میآیند. البته فقط پرندگان نیستند که مهمان Anzali Lagoon هستند، گونههای مختلف آبزیان و پرندگان بومی هم در اینجا زندگی میکنند.
تالاب انزلی با مساحتی بالغ بر 20هزار هکتار در استان گیلان قرار دارد. حوزه آبریز تالاب انزلی حدود 374 هزار هکتار میباشد. این تالاب سالانه پذیرای تعداد زیادی از پرندگانی است که از سوی کشورهای همسایه شمالی به ایران میآیند و از جالبترین زیستگاههای طبیعی جانوران است. تالاب انزلی با 11 رود اصلی و 30 رود فرعی جزء تالابهای آب شیرین و طبیعی کشور است که این رودها پس از آبیاری مزارع و شالیزارها همراه جریانهای سطحی حوزه آبریز تالاب وارد تالاب میگردند. تالاب انزلی از مناظر زیبای آبی گیلان محسوب میشود، که محل تخمریزی آبزیان و پناهگاه پرندگان مهاجر و بومی است. شهرهای انزلی و آبکنار در ساحل این تالاب زیبا قرار دارند. این تالاب در سال 1354 در فهرست تالابهای بینالمللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است.
بیایید دقیقتر نگاه کنیم
محدوده آب تالاب انزلی شامل چهار حوضچه آبی میباشد. خلیج کپورچال در بخش غربی، تالاب سیاه کشیو در جنوب غربی و تالاب شیخان در بخش شرقی و مرکزی. هر 4 بخش از نظر ویژگیهای مورفولوژیک، جغرافیایی و فیزیکوشیمیایی دارای تفاوتهای بسیاری هستند. تالاب انزلی به واسطه یک کانال کشتیرانی که از طریق دو موج شکن واقع در تأسیسات بندرگاه انزلی حمایت میشوند به دریای خزر متصل میگردد. جالب است بدانید که تالاب کوشیرو در پارک ملی کوشیرو شیتسوگن در ژاپن را به عنوان خواهر خوانده تالاب انزلی در دنیا میشناسند.
تالاب کوشیرو در ژاپن خواهرخوانده تالاب انزلی است
از تخت جمشید تا انزلی
نیلوفر آبی گلی بزرگ به رنگهای سرخ و سفید است. این گل از لای گل و لای برمیخیزد که در ادیان مختلف مقدس و پاک در نظر گرفته میشود. در ایران باستان نیز این گل جایگاه خود را داشته و در معماری طاق بستان و تخت جمشید دیده میشود. نیلوفر آبی با نام "لاله تالابی" شهرت جهانی دارد. گیاهان تالاب به سه دستهی گیاهان شناور، غوطهور و گیاهان حاشیهای تقسیم میشوند.
تالاب خانه چه کسانی است؟
تالاب انزلی سالانه محل گذر دهها هزار قطعه پرنده مهاجر است. پرندگان این تالاب شامل حواصیلها، اردک سانان، مرغابی سانان کشیم بزرگ، کشیم سیاه گردن، یلوه کوچک، کاکایی هستند. پستانداران تالاب انزلی عبارتند از شنگ، گراز، تشی(خارپشت)، راسو، فک خزری و شغال که از گونههای جانوری در معرض خطر هستند و علت آن کوچک شدن زیستگاههای امن حاشیه تالاب و صید و شکار بیرویه است. از دیگر جانداران تالاب ماهیانی هستند که در تمام سال در تالاب حضور دارند و یا گاهاً برای تولید مثل به مرداب ورود میکنند. از بین ماهیان تالاب میتوان به اردک ماهی، کپور، سیم بزرگ، سبله (گربه ماهی)، شاه کولی، سیاه کولی، سوف ماهیان، سوف سفید، سوف حاجی طرخان، سس (زرد پر)، ماهی سفید، کفال، کولمه و فیتوفاک اشاره نمود.
تالاب انزلی پناهگاه حیوانات بسیاری است که گاهی از راههای دور به اینجا میآیند
چطور به تالاب انزلی برسیم؟
برای رسیدن به تالاب انزلی باید به سمت رشت بروید. در راه رسیدن به رشت، جادهی قزوین-رشت و منجیل را رد کنید و به سمت «فومن» و «صومعهسرا» راهتان را ادامه بدهید. بعد از آن به «ضیابر» میرسید که نزدیک «آبکنار» است. آبکنار همسایهی تالاب یا مرداب انزلی است و از همانجا میتوانید قایقی بگیرید و در تالاب بگردید.
حال تالاب خوش نیست...
آلودگی روزافزون آب تالاب از مشکلات عمده تهدیدآمیز برای تالاب انزلی محسوب میشود. این آلودگی ناشی از تخلیه فاضلاب خانههای مسکونی و کارگاههای صنعتی به درون تالاب میباشد. همچنین افزایش سطح رسوبها باعث کاهش عمق تالاب شده است. از دلایل دیگر تغییر کاربری زمینها و تبدیل اراضی حاشیه تالاب به زمین کشاورزی است که تالاب انزلی را در معرض خطر قرار داده است.
امید است با بالا رفتن آگاهیها و اعتقاد روزافزون به حفاظت و نگهداری از ذخایر طبیعی کشور، تالاب انزلی و گلهای زیبای آن بر تن این سرزمین چون سالیان قبل بمانند و بدرخشند.