کویر مرکزی (دشت کویر)
کویر مرکزی (دشت کویر)
به طور تقریبی یک چهارم کشور ایران را مناطق کویری در بر گرفته و کویر مرکزی بخش مهمی از آن است.
کویر مرکزی (دشت کویر) از جمله بیابانهای تقریبا کویری ایران که دارای وسعت زیادی است، در جنوب رشته کوههای البرز که در قسمت مرکز شمالی ایران در محدوده جغرافیایی ۳۰/۵۴ تا ۵۷ درجه شرقی و ۳۰/۳۳ تا ۳۰/۳۵ درجه شمالی در مرکز فلات ایران به طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض تقریبی ۳۲۰ کیلومتر واقع شده است.
دشتکویر از شمال به دامنههای البرز شرقی و مرکزی و از جنوب به محور ارتباطی خور-طبس و همچنین از غرب به جاده ارتباطی دامغان به جندق و کویر ریگ جن و از شرق به کوههای پیر حاجات و ازبک کوه محدود میشود.
کویر مرکزی یا دشتکویر به نامهای دیگری چون: چالهکویر و یا کویرنمک هم معروف است که احتمالا علت این نامگذاری اینستکه قسمت عمده آن را باتلاقها یا همان چالههای وسیع فرا گرفته و در غرب آن ما شاهد دریاچه نمک میباشیم.
ویژگیهای دمایی:
این کویر قطب حرارتی ایران نام گرفته و حرارت آن در تابستان در روز به 50 درجه و در شب بین25 تا 30 درجه سانتیگراد میرسد، در این دشت ما شاهد افزایش چشمگیر دما در روز هستیم به شکلی که گاها حتی اختلاف دما بین روز و شب آن به 70 درجه سانتیگراد میرسد و این اختلاف دما باعث خرد شدن و متلاشی شدن سنگ ها در آنجا میشود.
پوشش گیاهی و جانوریی:
پوشش گیاهی دشت کویر اکثرا از نوع گیاهان شور پسند (هالوفیت) است.
در قسمتهای مرکزی دشت کویر هیچگونه چشمه آبی وجود ندارد به همین دلیل این قسمت از دشت کویر فاقد پوشش گیاهی است که به طبع فاقد گونههای جانوری مقیم نیز هست.
در حاشیه جنوبی کویر مرکزی و در مرز این بیابان پوشش جانوری شامل گربه شنی، روباه شنی، جبیر، جرد، سارگپه،، مگس گیر، چک کاکلی، خرگوش، تیر مار، شتر مار، مار جعفری، شاهین، آگامای سروزغی و همچنین انواع عقرب شامل عقرب طلایی، سیاه و جرار و در ارتفاعات هم شاهد کل، بز و جبیر خواهیم بود.
کویرمرکزی ایران (دشت کویر) دارای جاذبههای فراوانی است از جمله:
- سافاری روی رملهای کویر
- تجربه بینظیر بالا رفتن از تپههای شنی
- دیدن کاروانسراها
- بازدید از روستاهای کویری
- تماشای عوارض طبیعی کویر
- رصد ستارگان
- و...