کلیمانجارو «قله‌ای به پهنای سراسر جهان، بزرگ، بلند و زیر آفتاب بی‌نهایت سفید». اغراق نیست اگر بگوییم ارنست همینگوی بهترین توصیف تاریخ از کلیمانجارو را داشته. او در کتاب «برف‌های کلیمانجارو» از برف‌ها و یخچال‌هایی گفت که حالا می‌فهمیم تا 20 سال آینده از بین می‌روند. برای همین هست که تعداد صعودکنندگان به کلیمانجارو بیشتر شده، آن‌ها می‌خواهند تا قبل از این‌که برف‌ها ذوب شوند، کلیمانجارو را ببینید. 

اینجا بلندترین قله‌ی آفریقاست

در لیست معروف «هفت قله‌» دنیا، کلیمانجارو با 5895 متر در رتبه‌ی چهارم است. با این حال در سرزمین خودش یعنی تانزانیا و قاره‌ی آفریقا رتبه‌ی اول را دارد. اولین‌بار در سال 1889م. «هانس مِیِر» و «لودویک پورشلر» توانستند به اینجا صعود کنند. از آن تاریخ به بعد افراد زیادی به کلیمانجارو صعود کردند که در سال‌های اخیر، این تعداد به 40 هزارنفر در سال رسیده.

کیلیمانجارو درست است نه کلیمانجارو!

قبل از این‌که بقیه‌ی مطلب را بخوانیم یک حقیقت را باید بگوییم. خیلی‌ها اینجا را با نام کِلیمانجارو می‌شناسند در صورتی که تلفظ اصلی این قله، کیلیمانجارو است، درست مثل نگارش انگلیسی آن: Kilimanjaro. اما با توجه به این موضوع که خیلی از ما ایرانی‌ها از همان بچگی در کتاب‌های درسی‌مان با «کلیمانجارو» آشنا شدیم و همین رویه را تا الان ادامه دادیم، پس اسم متداولش را در نظر می‌گیریم و متن را با کلیمانجارو ادامه می‌دهیم.

تانزانیا: مامن کلیمانجارو

برای رسیدن به کلیمانجارو باید به شرق قاره‌ی آفریقا یعنی کشور تانزانیا رفت. این کشور از شمال با کنیا و اوگاندا، از غرب با رواندا، بوروندی و جمهوری دموکرانیک کنگو و از جنوب با زامبیا، مالاوی و موزامبیک همسایه است. تنها مرز آبی تانزانیا از سمت شرق به اقیانوس هند می‌خورد که شهر معروف زنگبار در آنجاست. تا قبل از سال 1961م. تانزانیایی وجود نداشت و افراد برای صعود باید وارد سرزمین مستعمره‌ی تانگانیکا می‌شدند. سه سال بعد از این تاریخ دو ملت «تانگانیا» و «زنگبار» از بریتانیا اعلام استقلال کردند و با هم ادغام شدند که نتیجه‌اش شد «جمهوری مستقل تانگانیکا». اما کِی این کشور به تانزانیا تغییر نام داد؟ 6 ماه بعد، احتمالا مسئولینش فکر کردند و به این نتیجه رسیدند که اسم کشورشان چندان جذاب نیست و یک جورهایی در دهان نمی‌چرخد!

بیشتر بخش‌های تانزانیا فلات است با پوشش گیاهی به صورت بوته‌زار و علف‌زار. برای همین است که 71% مردم تانزانیا کشاورز هستند و از این راه زندگی می‌کنند. با این‌که تانزانیا به خط استوا نزدیک است نباید انتظار هوایی به شدت گرم و استوایی را داشته باشید، چون ارتفاع این کشور زیاد است و همیشه دما بین 29-18 درجه سانتی‌گراد در نوسان است. اقتصاد تانزانیا به جز کشاورزی و کشت قهوه، چای، پنبه و تنباکو روی استخراج سنگ‌های معدنی، الماس و طلا هم می‌چرخد. در کنار این‌ها جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی مثل کلیمانجارو، قبیله‌ی ماسای، دریاچه‌های معروف ویکتوریا، تانگانیا و نیاسا هم به ایجاد اشتغال در تانزانیا کمک کرده.

چرا کلیمانجارو؟

با اینکه این قله مرتفع‌ترین جای آفریقاست اما این تنها دلیلی نیست که ماجراجویان برای صعود به آن نقشه می‌کشند. کلیمانجارو آتشفشانی نیمه خاموش است که در پارک ملی کلیمانجارو قرار گرفته و از معدود جاهایی است که مناطق مختلف زیستی را در کنار هم دارد. مثلا اگر تصمیم بگیرید که به اینجا بروید شانسش را دارید که در یک کوهنوردی 5 روزه، دو اقلیم گرمسیری و یخچالی را با هم تجربه کنید. از یک طرف جنگل‌های گرمسیری، زمین‌های هموار و استپی را خواهید دید که زیستگاه گونه‌های حیوانی مختلف مثل فیل و زرافه هستند و از طرف دیگر هرچقدر به قله نزدیک شوید، یخچال‌های بزرگی را می‌بینید که برای هزاران سال در این منطقه بوده‌اند.

با این حال روزنامه‌ی گاردین خبر ناگواری را در سال 2009 منتشر کرد. براساس تحقیقات داشمندان، به علت تغییرات زیست محیطی و جو زمین، برف‌ها و یخچال‌های کلیمانجارو تا 20 سال آینده ناپدید خواهند شد. برای همین است که خیلی‌ها ترغیب شدند تا قبل از محو شدن برف‌ها و تغییر اکوسیستم کلیمانجارو به اینجا بروند.

صعود آسان است اما...

برای رسیدن به کلیمانجارو چندین Route یا مسیر صعود هست: Marangu، Machame، Rongai، Lemosho و Machame هرچند که رسیدن به لبه‌ی دهانه دشوار است اما از میان این‌ها، Marangu ساده‌ترین مسیر است. این نکته را هم باید بگوییم که صعود به کلیمانجارو آسان است و نیاز به دانش کوهنوردی فنی یا تجربه ندارد اما چون ارتفاع زیادی را باید بالا بروید، ممکن است مشکلاتی را برای‌تان بوجود بیاورد. به خصوص اشخاصی که مشکل گوش میانی دارند یا نمی‌توانند در مقابل ارتفاع زیاد مقاومت کنند.