سفر به مریوان – استان کردستان – 14 اردیبهشت 1395
سفر به مریوان – استان کردستان – 14 اردیبهشت 1395
از اهداف از پیش برنامهریزی شده که باشگاه پرنده نگری ایرانیان با همکاری موسسه آوای ارسباران در قالب یک سفر سه روزه تدارک دیده بودند:
پرنده نگری و بازدید از دریاچه زریبار، بازدید از آشیانه لکلکها و امکان عکاسی از فاصله نزدیک، پرندهنگری در مناطق کوهستانی، بازدید از روستای اورامان و مقبره پیر شالیار و پرندهنگری در جنگلهای مریوان بود.
ساعت 7 بعد از ظهر روز سهشنبه، 14 اردیبهشت 1395 از ترمینال غرب عازم کردستان شدیم. همراهان در این سفر خانمها فرشته کاظمی، پرستو هدایتزاده، مهشید هاشمی، آرمان جدیدیان و آقای حسین طالب لو بودند.
* روز اول 15 اردیبهشت: پس از رسیدن به مریوان، به محل اقامت رفتیم، بعد از کمی توقف و صرف صبحانه برای پرندهنگری راهی دریاچه زریبار شدیم. راهنمای ما در این سفر آقای محمد سفرنگ، مروج و مدرس پرندهنگری در مریوان بودند.
ما که سرگرم پایش منطقه با فیلداسکوپ و دوربین چشمی بودیم، ناخواسته توجه واحد رپورتاژ شبکه خبر واحد مریوان را به خود جلب کردیم. همین باعث شد به سراغ ما بیایند و نظر اعضای گروه را از مشاهداتمان و وضعیت دریاچه جویا شوند. زمانی که متوجه شدند ما قصد بازدید از سایت لکلکها را نیز داریم، علاقهمند به همراهی ما و تهیه گزارش از سایت لکلکها شدند و ما نیز پذیرفتیم. بعدازظهر برای مشاهده سایت لکلکها به دشت بیلو که در قسمت شمالی دریاچه واقع است رفتیم. واحد خبر سنندج هم رپورتاژ را تهیه کردند و ما نیز اهدافمان از سفر و مشاهداتمان را برایشان بازگو کردیم.
در این سایت حدود 150 آشیانه فعال با حدود 350 لکلک و جوجههایشان حضور دارند که چشمانداز بینظیری از تجمع لکلکها را شاهد بودیم. در کنار آرامش لکلکها ما هم چنان آرامش گرفته بودیم که دلمان نمیآمد منطقه را ترک کنیم. در هنگام بازگشت با دیدن کوکوی خالدار ذوقزده شدیم ولی هر چه دنبالش رفتیم به ما رخ نشان نداد تا عکسش را هم ثبت کنیم. و چون دم غروب بود چارهای جز بازگشت نداشتیم. نا گفته نماند در حاشیه شهر و روستاهای پیرامون دریاچه، به غیر از آشیانههای طبیعی، ستونهای بلندی هم توسط اهالی تهیه و در مناطق مختلف دامنه کوهها کارگذاشته شده بود بدین ترتیب میشد به طبع، طبیعتدوست اهالی مریوان، دوستی و انس آنها با لکلکها پیبرد.
* روز دوم 16 اردیبهشت: صبح از جاده مریوان پاوه مسیر منطقه کوهستانی تهته را در پیش گرفتیم. از مسیر دزلیدرکی و گردنه ژالانه رفتیم و به گردنه تهته رسیدیم که ادامه این مسیر به نودشه و پاوه میرسد پس از مشاهده و ثبت گونههای مشاهده شده در مسیر، ناهار را در قهوهخانه سنتی نویجر صرف کردیم. چکچک کردستانی را هم در همین مسیر دیدیم. سپس راهی روستای دیدنی و تاریخی اورامانات تخت شدیم. از مزار پیرشالیار بازدید کردیم و با تعدادی از اهالی خونگرم منطقه عکس گرفتیم و مقداری خرید کردیم تا هم سوغاتی برده باشیم و هم به اقتصاد منطقه کمک کرده باشیم.
در مسیر برگشت از یخچالهای طبیعی منطقه هم بی نصیب نماندیم. با برف و آبآلبالو، بستنی یخی خوشمزهای درست کردیم و خوردیم. غروب هم برای استراحت به محل اقامت برگشتیم.
* روز سوم 17 اردیبهشت: صبح بعد از گشتزنی در اطراف دشت نای، و مشاهده تعداد فراوانی از خروس کولی و تعدادی پیپت دشتی، پیپت صحرایی و گلاریول بال سرخ به امید دیدن گونههای فراوان دشتی و جنگلی عازم روستای پیله شدیم. با وجود بارش شدید باران، امکان مشاهده و ثبت گونههای مورد انتظار محقق نشد ولی قدم زدن زیر باران و عکاسی از طبیعت زیبا را از دست ندادیم.
در این روز خانم مهسا کاظمی از دوستداران طبیعت و حامیان خزندگان هم به جمع ما پیوستند و تصمیم گرفتیم بعدازظهر پس از استراحت به زیستگاه سمندر کردستانی برویم. با راهنمایی آقای سفرنگ راهی زیستگاه سمندر شدیم و وقتی سمندرها را به فراوانی دیدیم خیالمان راحت شد که این گونه فعلا از شرایط خوب زیستی در منطقه برخوردار است و امیدواریم که شرایط همیشه به همین صورت باقی بماند.
آخرین مقصد ما روستای کال سفلی بود تا آخرین انرژی را صرف دیدن گونههای بیشتری از پرندگان نماییم. ساعت 6 بعد از ظهر بود و دو ساعت بیشتر به زمان بازگشت نمانده بود ولی نمیشد از مریوان دل کند. طبیعت زیبا، دشتهای با طراوت و پرگل، آواز پرندگان، و تا یادم نرفته بگویم مردمانی خونگرم که دوست داشتند هر جور شده به میهمانان شهرشان کمک کنند. و حیف که فرصت کافی برای بهرهمندی از همنشینی و هم کلام شدن با این مردمان خوب را نداشتیم. انشاا... در فرصت بعدی.
در عوض ما در این سفر همکلام و همراه بودیم با جناب آقای سفرنگ، راهنمای متخصص پرنده نگری که علاوه بر عشق خالصی که به طبیعت و پرندگان داشتند، اکولوژی منطقه را هم خوب میشناختند و اگر ایشان همراه و راهنمای ما نبودند شاید این همه مشاهدات ناب و یادگیری و شوق در گروه ایجاد نمیشد. به طوری که همراهان باور به پایان سفر نداشتند و هر کس نقشه میکشید که چه وقت دوباره میتواند به مریوان بازگردد. ساعت 9 شب عازم تهران شدیم و صبح روز شنبه ساعت 7 تهران بودیم. و روز اول کاری سر حال تر از همیشه به محل کار رفتیم.
در این سفر 105 گونه رکورد و ثبت شد که عبارت بودند از:
- نام گونه
- اردک ارده ای
- اردک بلوطی
- اردک سر سبز
- اگرت کوچک
- بادخورک
- بلدرچین
- بوتیمار کوچک
- پرستو دریایی تبره
- پرستو دریایی دم سفید
- پری شاهرخ
- پیپت دشتی
- پیپت صحرایی
- توکای سیاه
- جغد جنگلی
- جی جاق
- چرخ ریسک بزرگ
- چرخ ریسک پشت بلوطی
- چرخ ریسک سر آبی
- چرخ ریسک سر سیاه
- چک بوته ای
- چک چک پشت سفید
- چک چک کردی
- چک چک گوش سیاه
- چکاوک کاکلی
- چکاوک گندم زار
- چلچله دمگاه حنایی
- چلچله دمگاه سفید
- چلچله کوهی
- چلچله معمولی
- چنگر
- چنگر نوک سرخ
- چیف چاف
- حواصیل ارغوانی
- حواصیل خاکستری
- خروس کولی
- خوتکا ابرو سفید
- دارکوب سبز
- دارکوب سوری
- دلیجه
- دلیجه کوچک
- دم جنبانک سر زرد
- دم جنبانک شکم زرد
- دم چتری
- دم سرخ سیاه
- دم سرخ معمولی
- زاغ گردن بور
- زاغی
- زرد پر سر سیاه
- زرد پر مزرعه
- زرد پر تالابی
- زرد پر سر خاکستری
- زرد پر کوهی
- زنبور خوار معمولی
- سار
- سار صورتی
- سارگپه پا بلند
- سبز قبا
- سسک ابرو سفید
- سسک بیدی
- سسک دم پهن
- سسک سبز زیتونی
- سسک سر سیاه
- سسک گلو سفید کوچک
- سسک نیزار بزرگ
- سسک نیزار معمولی
- سنقر تالابی
- سنگ چشم پشت بلوطی
- سنگ چشم پشت سرخ
- سنگ چشم خاکستری کوچک
- سنگ چشم دم سرخ
- سنگ چشم سر حنایی
- سهره پیشانی سرخ
- سهره جنگلی
- سهره سبز
- سهره طلایی
- سینه سرخ ایرانی
- شاه بوف
- طرقه کبود
- عقاب پرپا
- غراب
- قمری خانگی
- کاکایی سر سیاه
- کاکایی صورتی
- کبک
- کبوتر جنگلی
- کبوتر چاهی
- کشیم بزرگ
- کشیم کوچک
- کلاغ ابلق
- کلاغ نوک زرد
- کلاغ نوک سرخ
- کمر کولی بزرگ
- کمر کولی جنگلی
- کمر کولی درختی
- کمر کولی کوچک
- کوکو
- کوکوی خالدار
- گلاریول بال سرخ
- گنجشک برفی
- گنجشک خانگی
- گنجشک کوهی
- لک لک سفید
- مگس گیر خالدار
- هدهد
- یاکریم
تهیه شده توسط: حسین طالب لو