در قسمت چهارم درباره دروس «مدیریت بحران و پاسخ به شرایط اضطراری» و «اقلیم‌شناسی» بحث شد. در این قسمت دو مبحث دیگر از مباحثی که برای تبدیل شدن به یک راهنمای طبیعت‌گردی لازم است بدانید به نام «آشنایی با بند‌پایان و پروانه‌نگری» و  «آشنایی با خزندگان و دوزیستان» معرفی می‌شود.

آشنایی با بندپایان و پروانه‌نگری

شاید با دیدن این سرفصل تعجب کنید و آن را غیر ضروری بدانید اما با توجه به نیاز یک طبیعت‌گرد به آشنا شدن با طبیعت و میراث جاندار آن، فردی که دوره راهنمای طبیعت‌گردی را می‌گذراند باید نسبت به این مباحث آگاهی کامل داشته باشد. بنابراین با توجه به حضور بندپایان در طبیعت، شناخت ویژگی‌های آنها، چرخه زندگی و نقشی که در حیات انسانی دارند اهمیت دارد.

بندپایان شاخه‌ای بزرگ از جانوران بی‌مهره هستند که کالبد بیرونی سخت و بندبند دارند.

اما به صورت تفکیکی مباحثی که در این درس به آن پرداخته می‌شود عبارتند از:

• شناخت ویژگی‌های حشرات و سایر بندپایان که در آن درباره ویژگی حشرات، ضمایم بدن و تکامل و گونه‌زایی آنها، بندپایان غیر حشره و معرفی بندپایان خطرناک و توصیه‌های ایمنی در مقابل آنها بررسی می‌شود.
• نقش و اهمیتی که حشرات در زندگی انسان‌ها دارند با توجه به تنوع  آنها و انواع مفید آن در آفت‌ها
• بررسی چرخه زندگی حشرات و انواع آن
• چگونگی وسایل حشرات و مطالعه آنها
• آشنایی با راسته‌های مختلف حشرات
• تنوع پروانه‌های ایران و بررسی جایگاه ایران در جغرافیای جانوری و مناطق مهم در زمینه پروانه‌نگری

این واحد درسی برای عمیق‌تر شدن مباحث تئوری در ذهن فراگیران، دارای یک بازدید آموزشی است.

آشنایی با دوزیستان و خزندگان ایران

شاید به ظاهر این گونه اطلاعات، اضافه باشد اما همانگونه که در مباحث قبل اهمیت شناخت موجودات مختلف در کل دایره طبیعت مطرح شد، مطالعه دوزیستان و خزندگان نیز به علت جایگاهشان در این دایره حائز اهمیت و از طرف دیگر از دروس مورد علاقه فراگیران دوره‌های آموزشی طبیعت‌گردی است و افراد بعد از گذراندن این دروس به اهمیت آنها بیش از پیش پی‌ می‌برند.

خزندگان از نیای دوزیستان، اولین جانورانی هستند که توانستند در خشکی زندگی کنند. آنها از یک دودمان دوزیستی ابتدائی پدید آمدند و دوزیستان مهره‌دارانی هستند که از نظر تکاملی حد واسط ماهی‌ها و خزندگان هستند که مراحل اولیه زندگی‌شان را در آب و مرحله دوم را در خشکی می‌گذرانند.

کلیات مباحثی که در این واحد آموزشی در آن بحث می‌شود را می‌توان به صورت زیر طبقه‌بندی کرد:

• ویژگی‌های ظاهری و رفتاری دوزیستان مانند پوست، اندام‌های حرکتی، تغذیه، تولیدمثل، تعلیق حیات
• ویژگی‌های ظاهری و رفتاری خزندگان مانند خصوصیات و ساختار پوست، اندام‌های حسی مهم، رفتارهای زیستی
• طبقه‌بندی دوزیستان و خزندگان
• اهمیت آنها
• روش یافتن دوزیستان و خزندگان و چگونگی تهیه نمونه
• نکات ایمنی در مقابل آنها

این مبحث هم مانند سایر دروس طبیعت‌گردی دارای بازدید آموزشی به جهت جنبه عملی یافتن بیشتر مباحث تئوری است.

پایان