آب و هوا و قدمت سرزمین ایران سبب شده شاهد پدیده‌های مختلف و متنوع طبیعی در کشور باشیم. از جمله این پدیده‌ها، آبشارها و دره‌های متنوع است.

30کیلومتر دورتر از یکی از شهرستان‌های جنوب استان فارس به نام داراب و در منطقه‌ای تقریبا خشک و کوهستانی، تنگه‌ای (دره) پر آب معروف به عروس دره‌های ایران وجود دارد که هر ساله میزبان تعداد زیادی طبیعت‌گرد و علاقمند به ورزش‌های هیجانی است که آن را با نام‌های دره رغز یا تنگه رغز می‌شناسند. برای عبور از این دره‌ی 4 کیلومتری باید از حدود 42 آبشار و 64 حوضچه طبیعی گذر کرد. آبشار وداع با 45 متر ارتفاع، حوضچه آبشار کبوتر با 20 متر عمق و حوضچه آبشار نگین با 41 متر طول، بزرگترین آبشار و حوضچه‌های این دره هستند.

بر روی نقشه، موقعیت دقیق جغرافیایی تنگه رغز E5417 N2853 است.

برای عبور از دره رغز، جاده‌ای ماشین‌رو تا نزدیکی تنگه می‌رود، ولی تا ابتدای دره 3 ساعت کوهپیمایی نیاز است؛ پس از پیمودن مسیری با پوشش گیاهی خاص منطقه داراب و عبور از رودخانه‌ای فصلی، چشمه‌ای زیبا با درختان بلند و سرسبز پدیدار می‌شود. این چشمه همان سرچشمه تنگه رغز و محل استقرار دره‌نوردان و گروه‌های پیمایش کننده آن است.

چشمه‌های فراوان در این دره موجب به‌وجود آمدن 42 آبشار در طول 4 کیلومتر منطقه کوهستانی شده است. فرود فنی از 12 آبشار تنگه رغز که کوتاه‌ترین آنها 6 و بلندترین‌شان 45 متر است، الزامی و برای گذر از باقی آبشار‌ها باید لذت پرش از ارتفاع در حوضچه‌ها را تجربه کرد. حوضچه‌های تنگه رغز بین 6 تا 65 متر طول دارد. از چندین آبشار و حوضچه ابتدای مسیر (سرچشمه) بدون ابزار فنی هم می‌توان عبور و بازدید کرد. پیمایش تمام تنگه رغز تنها با تیمی فنی دارای ابزار و لوازم فنی دره‌نوردی امکانپذیر است.

شروع این دره زیبا با جوشش چشمه‌ها از اعماق زمین شروع و پس از طی مسافتی (حدود 4 کیلومتر) در انتهای دره دوباره به زمین بازمی‌گردد.

عموم مردم و کوهنوردان برای گذراندن اوقات فراغت خود، آبگیر، حوضچه و آبشارهای دره جنوبی دره رغز را انتخاب و بر خلاف مسیر آب از انتها به سمت ابتدای دره حرکت می‌کنند تا به بلندترین آبشار این دره می‌رسند؛ آبشار 45 متری وداع با حوضچه‌ای به عمق 10 و طول 7 متر.

آبشارها و حوضچه‌های معروف تنگه رغز

• آبشار نگین:                  ارتفاع 16 متر              طول حوضچه 41 متر               عمق آب 8 متر  
• آبشار بوم رنگ:             ارتفاع 7 متر               طول حوضچه 31 متر                عمق آب 8 متر
• آبشار مسعود:              ارتفاع 8 متر               طول حوضچه 15 متر                عمق آب 12 متر
• آبشار گلاب‌حوضچه:      ارتفاع 11 متر             طول حوضچه 12 متر                عمق آب 7 متر
• آبشار فتح:                    ارتفاع 8 متر              طول حوضچه 6 متر                  عمق آب 1/5 متر
• آبشار حکمت:               ارتفاع 11 متر            طول حوضچه 32 متر                 عمق آب 15 متر
• آبشار کبوتر:                  ارتفاع 25 متر           طول حوضچه 6 متر          ‌         عمق آب 20 متر
• آبشار جام:                    ارتفاع 9 متر             طول حوضچه 36 متر                  عمق آب 6 متر
• آبشار دماغه(فراز):         ارتفاع 12 متر            طول حوضچه 4 متر                   عمق آب 2 متر
• آبشار آذرخش:              ارتفاع 65 متر            طول حوضچه 11 متر                 عمق آب 6 متر
• آبشار یادگار:                 ارتفاع 4 متر             طول حوضچه 11 متر                  عمق آب 8 متر
• آبشار وداع:                   ارتفاع 46 متر            طول حوضچه 7 متر                   عمق آب 10 متر