پروژه‌های جایکا در جزیره قشم برای تبدیل آن به اکوآیلند را به یاد دارید؟ یادتان هست که از دو فاز تئوری و عملی آن برایتان گفتیم و با ما همسفر قشم شدید و کارهایی که ارسباران تا اینجا انجام داده بود را با هم مرور کردیم؟ در این مطلب قرار است از نتایج همکاری‌های ارسباران با منطقه آزاد قشم و جایکای ژاپن در این پروژه صحبت کنیم و تا این بخش از کار، یک گزارش از روند آموزش‌ها ارائه دهیم.

مدیریت یکپارچه در محیط اسکله‌ها و جنگل حرا

• بدون شک نبود مدیریت یکپارچه در محیط فیزیکی اسکله‌ها در انطباق با نیازها و رفتار قایقران‌ها در محدوده جنگل، باعث می‌شود تا دستیابی به اهداف طرح مانند ایجاد معیشت پایدار از طریق گردشگری و تنوع‌بخشی به سفرهای ممکن (محصول تجربه‌گرا و خلاق)، با اشکال روبه‌رو شود. برای مثال مدیریت ساختمان اسکله‌ها توسط دهداری و مدیریت قایقران‌ها توسط تعاونی، باعث می‌شود تا مدیریت تعاونی برای ایجاد مرکز تفسیر سفر به حرا و معرفی انواع سفرها از طریق عکس یا ویدیو (محتوای مولتی مدیا)، نتواند اقدام کند؛ چون حق استفاده و تصمیم‌گیری بابت ساختمان اسکله را نداشته و حتی از امکان نصب یک LCD به هدف معرفی و تفسیر حرا و انواع سفرهای ممکن به آنجا، محروم است. 
• پر واضح است که معرفی هر کدام از واقعیت‌ها و شاهکارهای طبیعت حرا مانند گل‌خورک، درخت، موش و پرندگان حرا و غیره، سهم به سزایی در دانش‌محور و یادگیرنده شدن سفر به حرا برای جامعه میزبان و میهمان دارد، ارزش‌های واقعی آن را برای همه مشخص می‌کند و سفر اکوتوریسمی را نیز به هدف آموزشی خود می‌رساند.
•  نبود مدیریت یکپارچه، باعث ایجاد مشکلات دیگری هم می‌شود، مانند عدم امکان استانداردسازی و جانمایی کلیه فعالیت‌هایی که از پارکینگ اسکله شروع و تا پایان سفر به حرا و خروج از پارکینگ ادامه دارد.

اکوتوریسم ورزشی و گردشگری رویداد

• وجود قایق‌های محلی حوری می‌تواند چندین کارکرد جدید و منطبق با اصول و اهداف طرح توسعه اکوتوریسم داشته باشد، برای مثال ارائه آموزش سوار شدن و هدایت حوری و سفر به حرا توسط این نوع قایق، مانند آنچه در کشورهایی چون شهر ونیز ایتالیا، شهر میریسا سریلانکا و دیگر شهرها برقرار است. این قایق، هیچ نوع سوخت فسیلی مصرف نمی‌کند و علاوه بر آن، تجربه‌ای بومی و خاص خواهد بود. همچنین امکان ایجاد گردشگری رویداد در قالب مسابقات حوری سواری برای قایقرانان هر سه روستا و گردشگران را فراهم می‌کند که حتی ممکن است این مسابقات جایگزین صحیحی برای بسیاری از رقابت‌های غلط اجتماعی بین افراد و جوانان روستا شود.
• تجهیز اسکله‌ها به قایق‌های کایاک جدید مخصوص تورهای آبی و اکوتوریسم ورزشی و تعریف مسیر گشت‌ها و اکسپدیشن‌های قایقرانی طولانی مدت‌تر، اقتصادی‌تر و حتی با اثرات منفی محیطی کمتر.
• تشویق تعاونی‌ها به تجهیز اسکله‌ها به پدل‌بورد به عنوان یک رشته از اکوتوریسم ورزشی و ایجاد یک محصول جدید.

توسعه پرنده‌نگری

• تشویق و حمایت از تعاونی‌ها در خصوص ایجاد فضاهای کوچک و بوم‌آورد با کارکرد ایستگاه‌ها تا برج‌های دیدبانی پرنده‌نگری، تهیه البسه همگن با رشته‌های پرنده‌نگری در قالب پانچو‌های استتار و امثال آن برای راهنمایان توانمند گردشگرانی که محصول پرنده‌نگری را تقاضا می‌کنند.
• تشویق و حمایت از تعاونی‌ها برای تهیه کتب و تجهیزات پرنده‌نگری مانند دوربین چشمی و تلسکوپ.

آزادسازی و استانداردسازی برخی فعالیت‌ها

• وجود حساسیت‌های حفاظتی بر روی برخی فعالیت‌ها و رشته‌ها همچون واتربوردینگ، واتر اسکی و امثال آن، باعث شده تا این فعالیت‌ها به آبراهه‌های باریک‌تر رانده و از نظر دور شوند، استفاده از توان بالای موتور قایق در چنین رشته‌هایی و ایجاد موج بیشتر در آبراهه‌های باریک‌تر، باعث تخریب و فرسایش بیشتر می‌شود؛ لذا آموزش استانداردها و هدایت آن فعالیت‌ها به پهنه‌های آبی وسیع‌تر، می‌تواند بسیاری از اثرات منفی محیطی این رشته‌ها را کاهش دهد.

ادامه این گزارش‌ها را در قسمت دوم این مطلب بخوانید.

البته با توجه به برنامه‌های پیش رو در جهت نظارت بر آموزش‌های داده شده در روستاها، مراحل دیگر این پروژه در راه هستند که سعی می‌کنیم گزارش‌های آن را با شما نیز به اشتراک بگذاریم. پس همچنان همراهمان باشید.