این کوه‌ها هستند که با ذخیره برف، آب شیرین مردمان را در طول سال تامین می‌کنند و به قول معروف «کوه‌ها منابع آب شیرین جهان هستند» و از طرفی تغذیه‌کننده چراگاه‌ دام‌ها که بخش مهمی از معیشت و درآمد روستاییان کوهپایه‌نشین را تامین می‌کنند. در سال‌های اخیر گرمایش زمین و تغییر شرایط اقلیمی تاثیرات منفی بسزایی در معیشت روستاییان کوهپایه‌نشین داشته است و این تغییرات می‌طلبد که معیشت‌های جایگزین (کم آب‌بر) برای این مردم تعریف و سامان‌دهی شود. یکی از کسب و کارهایی که علاوه بر ایجاد معیشت برای جوامع محلی برای اقتصاد کل کشور در سطح کلان نیز مفید بوده و در صورت آموزش متولیان و دست‌اندرکاران می‌تواند در توسعه‌پایدار کشور مفید و موثر باشد، صنعت گردشگری و به طور ویژه تورهای طبیعت‌گردی و کوهنوردی برای مناطق کوهپایه‌ای و کوهستانی است.

در مسیر علم چال - مهر 1388 - عکاس: حسین یوسف زمانیان

به همین منظور و در راستای توسعه و ارتقاء آموزش‌های گردشگری، در سال 1392 موسسه ارسباران با همکاری فدراسیون کوهنوردی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اقدام به طراحی و برگزاری دوره راهنمای تخصصی کوهستان نمود. ارسباران مفتخر است تاکنون بیش از 50 لوح «راهنمای کوهستان سطح ملی» صادر نموده است، همچنین در سال 1395 این موسسه با همکاری فدراسیون کوهنوردی، طرح سیمرغ کوه‌های ایران را در سطح ملی معرفی و اجرا کرد.

جانپناه سرچال - مهر 1388 - عکاس: حسین یوسف زمانیان

با وجود اینکه موسسه ارسباران علاوه بر داشتن مجوز آموزش‌های گردشگری، مجوز اجرای تور (بند ب) و صعودهای کوهنوردی (باشگاه کوهنوردی) را نیز دارا است، اما بدلیل احساس نیاز و خلاء جدی در فضای آموزش‌های گردشگری، اجرای تورهای طبیعت‌گردی و صعودهای کوهنوردی را متوقف و تمام توان خود را بر روی آموزش راهنمایان گردشگری، بخصوص راهنمایان تخصصی (دوچرخه، پرنده‌نگری، کودک، سافاری) گذارده‌ایم. هر چند در شرایط فعلی فعالیت آموزشی از نظر اقتصادی توجیه‌پذیر نیست اما بخاطر انجام مسئولیت اجتماعی خود در راستای حفاظت از محیط‌زیست و میراث تاریخی این مرز و بوم، همواره سعی نمودیم آموزش‌های حوزه گردشگری را با کیفیت هرچه بهتر و تخصصی‌تر برگزار کنیم.

قله دماوند - شهریور 1397 - عکاس: حسین یوسف زمانیان

پس از مدتی وقفه بدلیل ترافیک‌کاری و کمبود نیروی انسانی، از ابتدای سال 1398 باشگاه کوهنوردی ارسباران فعالیت‌های اجرایی خود را با تمرکز بر دوره‌های آموزشی مصوب فدراسیون کوهنوردی و همچنین آموزش «راهنمای کوهستان سطح باشگاه‌ها» و سطح ملی، مجددا آغاز نموده است. کلیه علاقه‌مندان به گذراندن دوره‌های کوهنوردی می توانند این دوره‌ها را در باشگاه کوهنوردی ارسباران زیر نظر مدرسان و مربیان رسمی فدراسیون و با ارائه مدرک از طرف فدراسیون کوهنوردی دریافت و یا در صورت تمایل نسبت به دریافت مدرک راهنمای کوهستان اقدام نمایند، جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید به صفحه آموزش‌های کوهنوردی در وب‌سایت ارسباران مراجعه کنید.