پدیده‌ای به نام ویروس کرونا در قرن بیست و یکم سبب شد سراسر جهان دچار دگرگونی، سردرگمی و بحران شود. آثار وجود این ویروس از اواخر سال 1398 در کشورمان ایران نیز شناسایی شد و پس از آن، تمامی کسب‌وکارها و فعالیت‌های صنایع مختلف درگیر چالش‌های مختلف مرتبط با این ویروس شدند. موسسه آموزشی و گردشگری ارسباران نیز همچون سایر کسب‌وکارها در طول دوران شیوع بیماری کرونا از آسیب مصون نمانده و دچار مشکلاتی در فعالیت اقتصادی خود شد؛ حتی این موسسه ناچار به تعطیلی کلاس‌ها و فعالیت‌های آموزشی خود در این دوران نیز شد.

اما از آنجایی که ارسباران همواره دغدغه آموزش به علاقمندان به فعالیت در صنعت گردشگری را دارد، تلاش خود را نمود تا حتی در زمان پیشامد چنین بحرانی بتواند خدماتی مناسب به فراگیران و همراهان خود ارائه دهد و امکان آموزش را از این افراد دریغ ننماید؛ در همین راستا توانست با بهره گرفتن از پتانسیل‌های خود و همراهی فراگیران همراه و همدل موسسه، از این بحران عبور نموده و تلاطم‌های مسیر را با کمترین مشکل برای همراهان خود پشت سر بگذارد و بهترین خدمات را در زمانی که حتی خود آسیب دیده بود به افراد ارائه دهد.

در این مطلب تصمیم داریم به بررسی برخی از اقداماتی که در این دوران در ارسباران صورت گرفته است بپردازیم؛

• پیگیری برگزاری دوره‌های آموزش گردشگری به صورت مجازی

از اسفند ماه 1398 و با شیوع بیماری کرونا، برگزاری دوره‌های آموزش گردشگری به صورت حضوری ممنوع شد و امکان برگزاری دوره‌ها وجود نداشت، لذا تعداد زیادی از فراگیران دوره‌های آموزشی که به تازگی دوره خود را شروع کرده یا در میانه دوره خود بودند، نتوانستند ادامه دهند. در این راستا علاوه بر پیگیری‌های بسیار به منظور بازگشایی مجدد کلاس‌های حضوری با رعایت تمام نکات لازم برای حفظ سلامت افراد و همچنین رعایت پروتکل‌های بهداشتی، موسسه ارسباران به طور مکرر از سازمان متولی خود، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیگیر برگزاری دوره‌های مجازی شد، حتی آمادگی خود را برای کمک به طراحی و اجرای این پروژه اعلام نمود، چرا که موسسه ارسباران پیش از این نیز سابقه برگزاری دوره‌های مجازی آفلاین را داشت و با زیرساخت‌های لازم برای این امر آشنا بود و می‌توانست در برگزاری دوره‌های مجازی آنلاین نیز پیشقدم شده و به تسهیل اجرای این امر نیز کمک نماید. در نهایت پس از نامه‌نگاری‌ و پیگیری‌های پیوسته این موسسه، در نیمه خردادماه 1399 مجوز برگزاری دوره‌های آموزش گردشگری به صورت مجازی آنلاین از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی صادر شد و ارسباران توانست در سریع‌ترین زمان ممکن از روز 31 خردادماه 1399، برگزاری کلاس‌های خود را به صورت مجازی آنلاین از سر بگیرد.

در این بین از فراگیران تمامی دوره‌های آموزشی نظرسنجی به عمل آمد تا مشخص شود فراگیران مایل به شرکت در کدام نوع برگزاری دوره هستند، سپس برای فراگیران مجازی برنامه‌ریزی‌های لازم برای اجرای کلاس‌ها صورت گرفت و فراگیرانی که کلاس حضوری را انتخاب کرده بودند، همچنان منتظر دستور رفع ممنوعیت برگزاری کلاس‌های حضوری ماندند.

• پیگیری مکرر تسهیل شرایط برگزاری کلاس‌های حضوری

با توجه به این مهم که حدود نیمی از فراگیران موسسه تمایل به شرکت در دوره حضوری داشتند و منتظر از سرگیری مجدد کلاس‌ها بودند، موسسه ارسباران به طور مرتب از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و همچنین ستاد ملی مبارزه با کرونا پیگیر امکان برگزاری کلاس‌های حضوری شد که در نهایت مجوز برگزاری کلاس‌های حضوری با محدودیت تعداد نفرات حاضر  در کلاس، رعایت پروتکل‌های بهداشتی و الزام استفاده از ماسک و مواد ضدعفونی کننده صادر شد و کلاس‌ها از روز 11 تیرماه 1399 مجددا برگزار شدند، اما پس از آن نیز به دلیل محدودیت‌های کرونایی، کلاس‌های حضوری موسسه در طی یک و نیم سال بعد به طور مکرر و در بازه‌های زمانی مختلف با شدت گرفتن بیماری کرونا تعطیل شدند. پیرو تعطیل شدن کلاس‌ها، همواره موسسه در حال بررسی و پیگیری بود تا به محض مهیا شدن شرایط و تغییر وضعیت قرمز و نارنجی کرونا در تهران به رنگ زرد، بتواند در سریع‌ترین زمان ممکن کلاس‌های خود را مجددا برگزار نماید.

• تخفیف حداکثری ثبت نام دوره‌ها

برای ثبت‌نام در دوره‌های آموزش گردشگری در طول دوران شیوع بیماری کرونا، حداکثر میزان تخفیفات، هم برای پرداخت به صورت یکجا و هم به صورت اقساط، برای علاقمندان در نظر گرفته شد تا افراد بتوانند با کمتر شدن هزینه‌ها برای ثبت نام و شرکت در دوره‌های مورد نظر خود اقدام نمایند.

• تسهیل شرایط پرداخت هزینه دوره‌ها

پیرو تعطیلی بسیاری از مشاغل و کسب‌وکارها در دوران کرونا، موسسه ارسباران تلاش خود را در این راستا نمود که با در نظر گرفتن وضعیت مالی افراد، شرایط پرداخت هزینه دوره‌ها را تسهیل نماید. به این منظور برای ثبت‌نام اولیه به جای پرداخت 40 درصد از هزینه دوره، مبالغ کمتر و تا حدود 10 درصد از هزینه نیز مورد تایید بود و افراد می‌توانستند به راحتی دوره مدنظر را آغاز کنند.

از سوی دیگر، هم تعداد اقساط پرداختی برای ثبت‌نام دوره‌ها افزایش یافت و هم بازه زمانی پرداخت اقساط بیشتر شد؛ به طور مثال به جای دو قسط، سه قسط در نظر گرفته شد و برای تسویه اقساط نیز به جای چهارماه، شش ماه و حتی بیشتر.

همچنین به افرادی که برای تسویه هزینه دوره خود موفق به پرداخت اقساط در زمان تعیین شده نبودند نیز زمان بیشتری برای تسویه هزینه‌ها داده شد تا بتوانند بدون دغدغه خاطر برای پرداخت هزینه دوره خود در بازه زمانی طولانی‌تر و شرایط مالی بهتر اقدام نمایند.

• افزایش ساعات برگزاری کلاس‌ها

به منظور جبران بازه‌های زمانی از دست رفته به سبب تعطیلات اجباری کرونایی و عدم امکان برگزاری کلاس‌ها در طول 4 ماه اولیه شیوع کرونا، در ابتدای برگزاری دور‌ه‌های مجازی، کلاس‌ها به جای 3 ساعت به صورت 4 ساعته برگزار می‌شدند تا با استفاده از این زمان، پروسه آموزش فراگیران تسریع شده و طول دوره آموزشی آنها که به سبب شیوع بیماری کرونا زیاد شده بود، کوتاه‌تر شود.

همچنین در طول ساعات برگزاری کلاس‌ها نیز پشتیبانان آموزش ارسباران همراه فراگیران بوده و تمام مشکلات و امور مربوط به ورود به کلاس یا استفاده از فضای آموزش مجازی را برای افراد برطرف می‌نمودند تا بتوانند بدون مشکل از کلاس استفاده کنند.

• امکان رزرو دروس سایر دوره‌ها

علاوه بر افزایش ساعت برگزاری کلاس‌ها، به منظور تسریع امور آموزشی فراگیران ارسبارانی این امکان فراهم شد که فراگیران بتوانند همزمان با دوره آموزشی خود از سایر دوره‌های آموزش مجازی (روزهای زوج و فرد، پنجشنبه‌ها یا جمعه‌ها) نیز درس‌های باقی مانده دوره خود را اخذ نموده و پشت سر بگذارند تا دوره آموزشی خود را در سریع‌ترین زمان ممکن به پایان برسانند.

• تغییر دوره فراگیران از حالت حضوری به مجازی

علی رغم نظرسنجی‌های صورت گرفته و برنامه‌ریزی‌های آموزشی بر اساس تعداد و شرایط شرکت‌کنندگان هر دوره و همچنین امکان انتخاب اولیه توسط فراگیران برای ادامه دوره به صورت مجازی یا حضوری، بسیاری از فراگیران در ادامه دوره خود مایل بودند دوره آموزشی‌شان را از حالت حضوری به مجازی یا برعکس تغییر دهند. به جهت همراهی بیشتر با فراگیران، درخواست‌های تمام افراد در این زمینه دریافت و بررسی شد و در صورتی که امکان تغییر دوره بدون ایجاد خللی در پروسه آموزشی افراد وجود داشت، شرایط برای فراگیران مهیا شده و انتقال دوره ایشان انجام می‌شد.

• برگزاری کارگاه‌های مجازی آنلاین 

با در نظر گرفتن این مساله که کلاس‌ها و کارگاه‌های حضوری با محدودیت اجرا و تعداد نفرات مواجه بودند، موسسه ارسباران از فضاهای مجازی مانند بستر ادوبی کانکت برای برگزاری کارگاه‌ها به صورت آنلاین استفاده کرد تا علاقمندان و دانش دوستان بتوانند با وجود محدودیت‌های فیزیکی، از آموزش‌های مورد علاقه خود بهره ببرند، لذا در شرایط موجود، برگزاری کارگاه‌ها به شکل مجازی آنلاین رو به فزونی یافت و افراد توانستند حتی در محدودیت‌های کرونایی و شرایط سخت موجود نیز برای مهارت افزایی خود اقدامات لازم را انجام دهند.

• کاهش هزینه های سفر و بازدیدها

پس از رفع محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های برگزاری بازدید و سفرهای آموزشی و بازگشایی مجدد اماکن مورد بازدید، سفر و بازدیدها به ترتیب و با سرعت هر چه بیشتر از سر گرفته شدند؛ اما یکی از مهمترین اولویت‌های ارسباران در این زمینه، مدیریت هزینه سفر و بازدیدهای آموزشی با وجود شرایط اقتصادی موجود در جامعه برای فراگیرانش بود. لذا با پیگیری‌های فراوان و برگزاری جلسات متعدد با تامین‌کنندگان، نامه‌نگاری با مجموعه‌های مقصد به منظور دریافت تخفیفات و... موسسه ارسباران توانست در دوران شیوع بیماری کرونا، هزینه‌های سفر و بازدیدهای آموزشی خود را حتی کمتر از حالت معمول نیز نماید تا شرایط حضور در برنامه‌ها برای فراگیران تسهیل شود.

• برگزاری سفر و بازدیدهای جایگزین

از آنجایی که در دوران شیوع بیماری کرونا، بسیاری از موزه‌ها و اماکن مورد بازدید و مقاصد سفرها بسته یا تعطیل شده و امکان برگزاری سفر و بازدید به این مناطق وجود نداشت، ارسباران برای شناسایی مقاصد آموزشی جدید و برگزاری بازدید و سفرهای آموزشی خود به آنها برنامه‌ریزی و اقدام نمود. در شرایط نارنجی و زرد رنگ کرونا که امکان برگزاری سفرها وجود داشت، بسیاری از برنامه‌های آموزشی برگزار شدند و فراگیران توانستند در زودترین زمان ممکن، پروسه آموزشی خود را تکمیل نموده و به پایان برسانند.

همچنین با در نظر گرفتن محدودیت‌های کرونایی به منظور رعایت پروتکل‌های بهداشتی، بررسی‌ها و مطالعات لازم برای برنامه‌ریزی و برگزاری سفرها به شکلی متفاوت صورت گرفت و در نهایت سفرهای با ماشین شخصی نیز در لیست سفرهای ارسباران قرار گرفتند؛ بدین ترتیب فراگیران توانستند بدون محدودیت‌های مربوط به سفرهای اتوبوسی، سفرهای آموزشی خود را شرکت کنند.

• برگزاری سفرهای ترکیبی برای فراگیران خارج از تهران

برگزاری دوره‌های آموزش گردشگری به صورت مجازی سبب شد تا دسترسی افراد به کلاس‌ها تسهیل شده و علاقمندان به شرکت در دوره‌ها بتوانند از سراسر کشور حضور پیدا کرده و دوره خود را در موسسه ارسباران بگذرانند، اما به سبب تعدد بازدید و سفرهای آموزشی دوره‌ها فراگیران غیرتهرانی ملزم به حضور به دفعات در شهر تهران بودند. به منظور تسهیل این مهم در شرایط شیوع بیماری کرونا، ارسباران برای برگزاری بازدید و سفرهای آموزشی به شکل فشرده برای این فراگیران اقدام نمود تا این افراد بتوانند بدون مراجعه چندین باره و با تنها یک الی دوبار سفر به تهران، برنامه‌های آموزشی عملی دوره خود را نیز پشت سر بگذارند. در نتیجه این امر، بسیاری از فراگیران غیرتهرانی ارسباران موفق شدند در نیمه دوم سال 1400 در بازه زمانی کوتاهی بازدید و سفرهای آموزشی دوره خود را شرکت کنند.

• افزایش تعداد سفر و بازدیدها

در زمان‌های رفع ممنوعیت و محدودیت‌های سفرها و تغییر وضعیت کرونایی شهر تهران یا شهرهای مقصد به وضعیت مناسب برای اجرای سفرها، ارسباران تلاش می‌نمود به منظور جبران وقفه پیش آمده در برگزاری برنامه‌های آموزشی عملی، برنامه‌های متعددی اجرا نماید تا تعداد افراد بیشتری بتوانند شرکت کنند و دوره آموزشی خود را هر چه سریع‌تر به اتمام برسانند. بدین منظور ارسباران با اساتید مربوطه مذاکره نمود تا بتواند از اساتید خود نیز در این زمینه کمک گرفته و بیشترین تعداد برنامه با توجه به زمان‌های خالی در اختیار اساتید را برگزار کند. برای مثال بازدیدهای آموزشی حتی تا سه گروه در طول یک روز نیز برگزار شدند.

• تغییر سیستم تکمیل پرونده فراگیران

تا همین چند سال قبل فراگیران موظف بودند برای تکمیل پرونده و دریافت مدرک نهایی دوره خود به صورت حضوری به موسسه مراجعه نموده و با ارائه مدارک مورد نیاز و تکمیل فرم درخواست دریافت گواهینامه پایان دوره برای این کار اقدام نمایند. با شیوع بیماری کرونا، این الزام برای حضور افراد به کمک سیستمی شدن فرآیند مذکور برداشته شد و فراگیران می‌توانستند امور تکمیل مدارک و دریافت لوح خود را به صورت مجازی و بدون مراجعه به موسسه انجام دهند.

• امکان استفاده از مرخصی دوران کرونا

بسیاری از فراگیران دوره‌های حضوری و مجازی ارسباران در زمان شیوع بیماری کرونا و با از سرگیری کلاسها، به دلایل مختلف امکان ادامه دوره خود را نداشتند. ارسباران برای این دسته از افراد توانست شرایطی تحت عنوان مرخصی دوران کرونا فراهم کند تا هزینه و سوابق آموزشی دوره این دسته از فراگیران ذخیره شده و محفوظ بماند و این افراد بتوانند پس از اتمام دوران مرخصی تحصیلی خود و به شرط داشتن آمادگی برای بازگشت، به دوره بازگردند و امور آموزشی دوره خود را بدون خللی تکمیل کنند.

• تبلیغات و معرفی همکاران در شبکه‌های اجتماعی

با وجود بیماری کرونا، بسیاری از کسب‌وکارها با چالش مواجه شده و نتوانستند همچون گذشته به فعالیت خود ادامه دهند. موسسه ارسباران به منظور کمک به همکاران خود در این صنعت، برای تمامی کسب‌وکارهای مرتبط با گردشگری (به صورت حضوری و آنلاین) تبلیغاتی به صورت رایگان در فضاهای مجازی موسسه (اینستاگرام و تلگرام) انجام داد تا این کسب‌وکارها به افراد بیشتری معرفی شده و بتوانند به حیات و فعالیت خود ادامه دهند.

همچنین ارسباران، تبلیغات مربوط به جذب و استخدام نیروهای متخصص در حوزه گردشگری و برای کسب‌وکارهای مختلف را به صورت رایگان به اشتراک گذاشت تا افراد جویای کار بتوانند با مجموعه‌های مختلف آشنا شده و برای همکاری و فعالیت در این مراکز اقدام نمایند.

• راه‌اندازی باشگاه ارسبارانی‌ها

با در نظر گرفتن این موضوع که در زمان شیوع بیماری کرونا، عموم افراد به سمت آموزش مجازی رفته و امکان برقراری ارتباط کمتری با سایرین داشت (با وجود این مهم که صنعت گردشگری صنعت ارتباطات است) مجموعه‌ای تحت عنوان باشگاه ارسبارانی‌ها زیر نظر موسسه ارسباران شروع به فعالیت نمود که در آن، هدف اصلی ارتباط بیشتر فراگیران دوره‌های آموزش گردشگری و علاقمندان به فعالیت در این صنعت بود تا بتوانند با یکدیگر آشنا شده و همچنین فضایی برای فعالیت‌های مورد علاقه خود در اختیار داشته باشند و بتوانند از پتانسیل‌ها و توانمندی‌های دیگران نیز بهره‌مند شوند تا در این صنعت گامی رو به جلو بردارند.

باشگاه ارسبارانی‌ها از مهر ماه 1399 و همزمان با هفته گردشگری، فعالیت خود را آغاز نمود و توانست با اجرای برنامه‌های آموزشی و فوق برنامه برای فراگیران دوره‌های آموزشی ارسباران و تشکیل کارگروه‌های تخصصی، اهداف فوق را برای همراهان خود محقق کند.

• برگزاری کلاس‌های آمادگی آزمون جامع رایگان

با شیوع بیماری کرونا، برگزاری آزمون جامع اسفند ماه 1398 به تعویق افتاد و زمان این آزمون به حدود 6 ماه بعد یعنی مرداد ماه 1400 تغییر یافت. با وجود این جابجایی، مطالب آموزشی دوره‌ها نیاز به تکرار و یادآوری مجدد داشت تا افراد بعد از گذشت 6 ماه مجددا برای آزمون آماده شوند. موسسه ارسباران به منظور تسهیل این موضوع و به جهت مرور مباحث درسی دوره‌ها و بررسی نمونه سوال‌های آزمون جامع سال‌های گذشته برای فراگیران خود، اقدام به برگزاری کلاس‌های آمادگی آزمون جامع به صورت رایگان نمود. در این کلاس‌ها اساتید مربوطه ابتدا به توضیح مختصر مباحث درسی مهم همان سرفصل پرداخته و سپس به همراه فراگیران تست‌های آزمون‌های جامع گذشته را بررسی می‌کردند تا فراگیران با سوالات آشنا شده و بتوانند با آمادگی کامل در آزمون پیش رو حاضر شوند.

با وجود تمام محدودیت‌ها و آسیب‌های وارد شده به صنعت گردشگری در دوران شیوع بیماری کرونا، تمام تلاش تیم ارسباران در این دوران و پس از آن بر این بود که علاقمندان گردشگری و فعالیت در این حوزه بتوانند با کمترین هزینه و در سریع‌ترین زمان ممکن دوره آموزشی انتخابی خود را به پایان برسانند و در صنعت گردشگری مشغول به فعالیت شوند تا بتوانند هر چه بیشتر به این صنعت کمک نموده و در جهت رشد و توسعه آن گام بردارند و زمینه‌های پیشرفت خود و سایرین را فراهم کنند. به امید روزی که شاهد برترین و بالاترین آمار گردشگری کشورمان در عرصه جهانی باشیم.